NAVO-onderzoek: steun voor de NAVO flink gestegen, Rusland grootste dreiging

DEN HAAG – De Nederlandse zorgen over de Russische invasie van Oekraïne hebben geleid tot versterkt draagvlak voor de NAVO. Dit blijkt uit het jaarlijkse NAVO-draagvlakonderzoek van de Atlantische Commissie. Het onderzoek laat een flinke stijging zien van het aantal Nederlanders dat het lidmaatschap van de NAVO (zeer) belangrijk vindt voor de veiligheid van ons land (van rond de 75 procent in de periode 2019-2022 naar 88 procent in 2023). Ook staat een grote groep Nederlanders (zeer) positief achter het cruciale Artikel 5, dat bepaalt dat een aanval op één bondgenoot een aanval op alle bondgenoten betekent.

Eerder onderzoek wees uit dat 60 procent van de Nederlanders vindt dat Nederland zich moet houden aan de afspraak om minimaal 2 procent van het Bruto Nationaal Product (BNP) aan defensie uit te geven. Inmiddels komt Nederland die afspraak na. Een jaar na het begin van de oorlog in Oekraïne blijkt uit het huidige onderzoek dat een flinke meerderheid van de Nederlanders vindt dat zelfs méér geld naar defensie moet als de dreiging toeneemt. Dit is interessant met het oog op een nieuwe discussie over defensie-uitgaven die in de aanloop naar de volgende NAVO-top in het Litouwse Vilnius, in juli, wordt verwacht.

 

Ook de relatie van Oekraïne tot de NAVO is de komende tijd onderwerp van gesprek. In Nederland blijkt grote steun voor NAVO-lidmaatschap van Oekraïne. Bijna twee derde vindt dat Oekraïne, versneld of niet, mag toetreden (64 procent). Bijna de helft van deze groep vindt dat het land ook lid mag worden van de NAVO als de oorlog met Rusland nog niet is beëindigd. Slechts 15 procent van de respondenten is in alle omstandigheden tegen het toetreden van Oekraïne tot de NAVO.

 

De NAVO is goed voor de relatie met de Verenigde Staten, daar is ruim tweede derde van de Nederlanders het mee eens. Dit aantal lag in de voorgaande periode een stuk lager. Ten aanzien van Rusland is de stemming omgeslagen: 80 procent van de Nederlanders vindt Rusland het grootste gevaar voor de Europese veiligheid. Dat is een verandering ten opzichte van de situatie van net vóór de Russische inval. Toen zag slechts de helft van de Nederlanders Rusland als grootste bedreiging. Wel geloven meer mensen dat Europa in staat is Rusland op defensiegebied het hoofd te bieden (van 15 procent in 2022 naar 44 procent in 2023).

 

In het verlengde van het NAVO-draagvlakonderzoek komt naar voren dat respondenten zich zorgen blijven maken over de neveneffecten van de oorlog voor Nederland: blijvend hoge energiekosten, een wereldwijde recessie en een (nieuwe) vluchtelingencrisis zijn veel genoemde zorgen. Opvallend: uit het onderzoek blijkt ook dat zes op de tien Nederlanders bang is voor een derde wereldoorlog, waarvan de helft denkt dat deze al is begonnen door de omvang van het huidige conflict.

Het draagvlakonderzoek wordt jaarlijks uitgevoerd door onderzoeksbureau Kantar Public. Voor het onderzoek werd een representatieve steekproef van n=1.100 Nederlanders van 18 jaar en ouder ondervraagd.

Foto: Flickr/NATO